هات تپ خطوط لوله و مخازن، یکی از فرایندهای جدید در زمینه ارائه خدمات خطوط لوله به شمار
می‌رود که بیشتر در پالایشگاههای نفتی و گازی و مجتمع‌های پتروشیمی و نیروگاهی رواج
دارد. با توجه به مزایایی که این عملیات دارد، از جمله سرعت بالای عملیات هات تپ، عدم نیاز به وقفه در جریان تولید و
عملکرد خط و... امروزه کارفرمایان خطوط لوله نفت و گاز و فراورده‌ها ترجیح می‌دهند
از این عملیات در زمینه انشعاب‌گیری یا تعویض خطوط لوله بهره بگیرند. استفاده از
این فن آوری به آن قدر دارای مزیت می باشد که نظر فعالان شاغل و برنامه ریز در
انواع واحدهای صنعتی را میز به خود جلب کند، به طوری که امروز دیگر نه فقط حوزه
های نفت و گاز، بلکه بسیاری از صنایع ترجیح می دهند برای انجام انشعاب گیری از این
روش بهره بگیرند. معمولاً هر واحد صنعتی ممکن است در طول ادوار مختلف بنا به
دلایلی نظیر بروز نشتی در خطوط لوله خود، یا انجام یک سری اصلاحات در جریان انتقال
سیال به انشعاب گیری از خطوط لوله روی بیاورد. در چنین شرایطی انتخاب عملیات هات
تپ به صرفه ترین روش خواهد بود، علی الخصوص زمانی که خطوط لوله مورد تعمیر و
انشعاب در جریان تولید واحد صنعتی مذکور نقش تعیین کننده ای داشته باشند. برای
مثال می توان یک واحد تولیدی خاص را در نظر گرفت که یکی از فرایندهای پشتیبانی در
آن انتقال سوخت از طریق خطوط لوله از یک نقطه به نقطه ای دیگر است. حال شرایطی پیش
می آید که نیاز است خطوط انتقال سوخت به مسیری جدید هدایت شوند تا به مقصد تعیین
شده جدید برسند، یا به دلیل طرح توسعه تولید نیاز به آن است که از خط انتقال موجود
یک انشعاب گرفته شود و به محل جدید هدایت شود. در این شرایط، دو حالت پیش رو وجود
دارد؛ اول آن که خط سوخت مذکور در روند تولید موجود چندان تأثیرگذار نبوده و می
توان با قطعی خط فرایند انشعاب گیری را به انجام رساند. در این شرایط هات تپ گیری
از خط لوله توجیه نخواهد داشت و بهره گیری از روش های سنتی تر توصیه می شود. اما
در شرایطی دیگر ممکن است قطعی جریان سیال خط، ولو در ظرف زمانی محدود باعث ایجاد
اختلال در روند تولید شود. در چنین شرایطی به منظور حفظ روند تولید انشعاب گیری
گرم یا هات تپ بهترین روش برای پیشبرد اهداف خواهد بود.
همچون هر فن‌آوری دیگر، تکنولوژی هات تپ نیز به مرور در حال رشد و تکامل است. مهندسان و مراکز مرتبط و مجریان عملیات هات تپ در طول سالیان متمادی دستاوردهای
بزرگی در زمینه رفع هر گونه عیب و ایراد در عملیات هات تپ بوده و هر یک به نوبه خود کوشیده‌اند به نحوی در افزایش بهره‌وری این تکنولوژی
ایفای نقش کنند. اما این حوزه، دامنه‌ای گسترده داشته و هنوز ظرفیت های بالایی
برای افزایش بهره وری فرایند هات تپ وجود دارد. شناسایی ایرادات بالقوه و تلاش جهت رفع آنها، نه تنها در عملیات هات
تپ، بلکه در هر زمینه صنعتی دیگری فرایندی است بی‌پایان و هر روزه می‌توان با ابداع روشها و راه‌حل‌های جدید، زمینه‌ای برای کاهش خطرات و ایرادات
بالقوه و افزایش ضریب اطمینان و ایمنی این فرایند یافت.
برای انجام این کار مجموعه متغیرهای دخیل در فرایند را می‌توان دسته بندی کرده
و هر یک را بر حسب ظرفیت ها و نیز ایرادات بالقوه مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
یکی از ایراداتی که می‌تواند انجام عملیات هات تپ را با چالش مواجه کند، ایراد در تهیه
تجهیزات یا نصب قطعات مورد نیاز است. در این زمینه بیشترین آسیب احتمالی از جانب
خود دستگاه هات تپ خواهدبود. هر گونه تجهیز
و آماده سازی نامناسب دستگاه هات تپ، حین انجام کار عملیات را به چالش خواهد کشاند. در درجه اول دستگاه باید
متناسب با سایز انشعاب آماده و تجهیز شود. انتخاب کاتر، آداپتور و سایر تجهیزات هات تپ باید متناسب با سایز
انشعاب مورد نظر باشد. علاوه بر این طریقه مونتاژ کردن قطعات روی همدیگر باید به قدری
مطمئن انجام شود که حین عملیات مشکلی بروز نکند. در مواردی مشاهده شده است که نصب
نامناسب قطعات باعث باز شدن آنها حین عملیات و وقفه در جریان هات تپ شده
است. در صورتی که در امتداد اتصال شفت تا کاتر هر کدام از قطعات به نحو صحیح نصب
نشده باشند، با مشکلاتی نظیر باز شدن کاتر و افتادن آن به ناحیه بریده شده خواهیم
بود. این مشکل نه تنها عملیات را به وقفه خواهد انداخت، بلکه مجریان هات تپ را به استخراج مجدد کاتر از ناحیه مورد نظر
خواهد کرد که فرایندی پردردسر و مشکل خواهد بود.
از سوی دیگر تجهیز کاتر، خصوصاً دندانه های برش آن باید متناسب با جنس لوله باشد.
در صورتی که دندانه ها و الماسه ها قابلیت برش لوله را نداشته باشند، طبیعتاً در عملیات هات تپ وقفه ایجاد خواهد شد و هات تپ کاران به
ناچار باید عملیات را متوقف کنند و شفت را به عقب برانند تا اقدامات تعمیری را روی
کاتر انجام دهند. بنابراین بهتر
آن است که پیش از آغاز عملیات نسبت به این مسئله حساسیت لازم را داشت. ممکن است
تمامی مراحل به خوبی انجام شده باشند، اما صرفاً به خاطر یک اشتباه در انتخاب
الماسه های برش، کل پروژه با دشواری های سخت مواجه شود.
تجهیز مناسب موتور و محرک دستگاه هات تپ نیز از اهمیت بالایی برخوردار
است. از آنجا که فرایند هات تپ ترجیحاً باید پیوسته و بدون توقف انجام شد، هر گونه
خلل در عملکرد موتور محرک و اتصالات آن روی دستگاه باعث توقف کار خواهد شد که آسیب
های خاص خود را خواهد داشت. بارها پیش آمده است که به دلیل بروز نقص در موتور یا
اتصالات و کانکتورهای آن، عملیات در میانه راه به وقفه دچار شده است. در این شرایط
بهتر است که پیش از آغاز عملیات بازرسی ها و تعمیرات لازم روی دستگاه محرک صورت
گرفته شده باشد. محرک می تواند از نوع هیدرولیک یا پنوماتیکی باشد، در صورتی که در
ماهیت کار تفاوتی ایجاد نمی شود و بهتر است که پیش از آغاز کار، تمام بازرسی های لازم روی آن صورت
گرفته شده باشد.
به طور کلی تدوین طرحی جامع در زمینه نگهداری و تعمیرات مستمر تمامی قطعات و
ابزارآلات و تجهیزات، بهترین راهکار برای ممانعت از بروز ایراد و پیشگیری از هر
گونه آسیب به عملیات هات تپ خواهد بود. این کار نه تنها عملیات ها را مصون نگاه خواهد داشت، بلکه طول عمر
مفید قطعات و تجهیزات را نیز افزایش داده و هزینه‌های مجریان هات تپ جهت انجام تعمیرات، یا
تعویض قطعات را کاهش خواهد داد.
