انشعاب گیری خطوط
لوله به روش هات تپ با وجود مزیت های نسبی ای که در مقایسه با سایر روش ها دارد،
منشأ ایرادات بالقوه ای نیز هست که که عدم توجه به آن ها نه تنها بر ماهیت کار و
ماحل پیشرفت آن تأثیر منفی خواهد داشت، بلکه حتی می تواند منجر به سوانح جدی و
ایجاد خسارت های جانی و مالی برای نیروی کار و تأسیسات و تجهیزات محیط عملیاتی هات
تپ شود. انشعاب گیری خطوط لوله به لحاظ متغیرهایی که می توانند منشأ آسیب بالقوه
باشند شایسته توجه جدی است. متغیرها در این خصوص بسیار متعدد هستند و همچنین شدت و
عوارض بروز خطای برخی از آن ها بسیار بالاست. از این رو باید توجه ویژه به ان ها
مبذول داشت. برخی از آیتم هایی که به عنوان عوامل بالقوه ایراد فنی مورد ملاحظه
قرار می گیرند را می تواند به شرح زیر برشمرد:
·
خطوط لوله در هر فشاری که باشند معمولاً دارای ترکیبات مستعد احتراق (Flammable mixtures) هستند.
برخی از این ترکیبات حساسیت بسیار بالایی در مواجهه با محیط مستعد حادثه دارند و
از این رو در صورت کوچک ترین تماسی با محیط های دارای اشتعال و حرارت و... ما با
فجایعی نظیر انفجار و آتش سوزی رو در رو خواهیم شد. هات تپ روی خطوط لوله ای که
حاوی این گونه سیالات می باشند بسیار خطرناک است و پیش از اجرا باید تمامی جوانب
به دقت سنجیده شوند.
·
خطوط لوله حاوی هیدرواکسید سدیم وقتی در معرض حرارت قرار می گیرند بسیار مستعد
آتش سوزی و جرقه هستند. در این خصوص نیز مطالعات کافی برای انجام هات تپ می بایست
صورت بگیرد تا از این ناحیه آسیبی متوجه عملیات انشعاب گرم نشود.
·
خطوط لوله مملو از مواد اکسید کننده نظیر اکسیژن خالص و مواردی از این قبیل می
باشند و در این خصوص نیز اجرای هات تپ با محدودیت های مواجه خواهد شد. می بایست در
این خصوص نیز توجهات ویژه را مبذول داشت. خطر مواد اکسید کننده از این جانب است که
وقتی در معرض محیط مستعد احتراق قرار می گیرند به دلیل تمرکز اکسیژن ما با انفجار
مواجه خواهیم شد. اکسیژن هوا به دلیل عدم تراکم و ناخالص بودن معمولاً آتش سوزی به
بار خواهد آورد اما مواد اکسید کننده منشأ انفجار در خط لوله به شمار می روند.
عدم توجه به این نکته بدون شک می تواند به بروز یک فاجعه بیانجامد.
·
خطوط لوله ای که در ارتفاع بوده و در مجاورت هیدروکربن ها قرار دارند منشأ خطر
و آسیب خواهند بود. برای انجام هات تپ روی این دسته خطوط لوله نیز نباید ذره ای بی
احتیاطی داشت. هیدروکربن ها قابلیت بالایی در ایجاد واکنش با اکسیژن و بروز اشتعال
و آتش سوزی دارند و از همین رو باید به این نکته در عملیات انشعاب گیری داغ توجه
داشت.
·
لوله های ماینل دارای ترکیبات سولفوری هستند و در این خصوص نیز مطالعات و
اجرای هات تپ باید با دقت و اهتمام ویژه انجام شود.
·
فولادهای ضد زنگ آستنیتی شامل ترکیبات catacarb هستند و از این رو باید در خصوص شان بیشترین دقت را به خرج داد.
·
لوله های حاوی کلریدها، اسیدها، پری اکسیدها و سایر ترکیبات شیمیایی نیز حین
جوشکاری روی لوله در معرض خطر قرار دارند و از این رو باید اهتمام ویژه در جوشکاری
اتصالات روی این دسته خطوط لوله را داشت.
هات تپ خطوط لوله به
هیچ عنوان یک فرایند مکانیکی ساده که شامل درگیری کاتر هات تپ با لوله می سشود
نیست، بلکه یگ فریند پیچیده شیمیایی و مکانیکی است که می بایست تمامی فاکتورهای
شان را مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار داد. مهندسی فرایند هات تپ می بایست به همه
عوامل دخیل در جارای عملیات دقت کند. چنان که اشاره شد یکی از مهم ترین و پر ریسک
ترین فرایندها در هات تپ، جوشکاری اتصال روی خط لوله است. این مرحله به لحاظ میزان
خطراتی که دارد می تواند حتی پر ریسک تر از عملیات اصلی یعنی برش گرم هات تپ باشد.
از این رو در خصوص آن می بایست تمامی عوامل و متغیرها را مد نظر قرار داد. حرارت
ناشی از جوشکاری اتصال و نیز جرقه های ساطع از آن می توانند با کوچک ترین تماس با
سیال درون لوله احتراق و انفجار ایجاد کنند.
بنابراین نگارش یک دستورالعمل دقیق و قوی برای انجام
جوشکاری روی خط لوله زنده با توجه به نوع سیال و فشار آن، و دمای آن و ضخامت و جنس
لوله از جمله مهم ترین گام ها در پیشبرد صحیح عملیات هات تپ است.
در تدوین دستورالعمل های فرایند هات تپ علاوه بر مهندسین
فنی و مسلط بر فرایندهای مکانیکی، تیم های مسلط بر مشخصات فنی سیالات، تیم های
متالورژی و تیم های ایمنی و بهداشت صنعتی نیز حضور خواهند داشت. بدون لحاظ کردن
تمامی فاکتورهای ذکر شده، دستورالعمل بی شک ناقص و متعد ایجاد بحران و خرابی در خط
خواهد بود. علاوه بر این، نکته مهم این که تجربه و دانش تجربی و سابقه اجرایی نیز
در تدوین دستورالعمل های مربوطه به کمک تدوین کنندگان خواهد آمد.
هات تپ- ایمنی هات تپ- دستورالعمل هات تپ- هات تپ در ارتفاع