هات تپ از جمله خدماتی در خطوط لوله است که معمولاً به دلیل
ویژگی های منحصر به فرد خود نظر کمتر فعال صنعتی را به خود جلب می کند. به همین تعداد
واحدهای فعال در زمینه انجام خدمات هات تپ نه تنها در سطح کشور بلکه در سطح جهان
نیز محدود می باشد. دلیل این امر ماهیت ویژه و ویژگی های فنی پیچیده کار انشعاب
گیری گرم است.
اگر منطقه خاورمیانه را موضوع بحث در مورد شناسایی .واحدهای
ارائه دهنهد خدمات انشعاب گرم هات تپ قرار دهیم، با کمی جستجو در می یابیم که
تعداد واحدهای بومی ارائه دهنده این سرویس و سایر خدمات خطوط لوله انگشت شمار می
باشد. اغلب واحدهای هات تپ کار فعال در خاورمیانه نمایندگی های فعال شرکت های بین
المللی مجری عملیات می باشند. از جمله مواردی که باعث شده است این صنعت حاذبه
کمتری نزد صاحبان صنایع داشته باشد را می توان به شرح زیر برشمرد:
-
هزینه بالای تأمین تجهیزات: تجهیزات و دستگاه های لازم برای انجام عملیات انشعاب
گرم یا هات تپ گران قیمت بوده و مستلزم صرف سرمایه اولیه بالا هستند. دستگاه های
هات تپ و تجهیزات و اتصالات آن دذ انواع و مدل های مختلف قیمت های نسبتاً بالایی
دارند و پیمانکاری که در صدد جلب نظر مشتریان است چاره ای جز تهیه این دستگاه ها
ندارد. چنان ک می دانیم دستگاه های هات تپ در هر مدل یک دامنه سایز محدود را
پشتیبانی می کنند و بنابراین برای انجام انشعاب گیری گرم در سایزهای مختلف از
دستگاه های متفاوت باید استفاده شود. از این رو اگر یک واحد صنعتی در صدد است
پیمانکار و تأمین کننده تجهیزات و سرویس های خطوط لوله هات تپ باشد و نظر مشتریان
را به بهترین نحو ممکن جلب کند چاره ای جز صرف هزینه بالا و تهیه و تدارک تمامی
ملزومات عملیات هات در در سایزهای مختلف نیست.
-
خطر بالا و حساسیت های ایمنی کار گرم هات تپ: عملیات انشعاب گرم هات تپ یکی از
حساس ترین فرایندها در خطوط لوله و مخازن محسوب می شود. کار گرم روی خطوط لوله و
مخازنی انجام می شود که زنده هستند یعنی سیال در آن ها جریان دارد. در فرایند در
عملیات هات تپ وجود دارند که حین انجام روی خط لوله حاوی سیال می توانند منشأ خطر
و بروز آسیب ایمنی و فنی شوند. یکی جوشکاری اتصالات روی خط لوله است که طبیعتاً
تولید حرارت و دودهای قابل احتراق می کند، و دیگری خود فرایند برش لوله توسط هات
تپ که حرارت ناشی از آن نیز می تواند منشأ بروز رویدادهایی مثل اشتعال باشد. حال اگر
سیال خط لوله نیز از نوع مواد قابل اشتعال و احتراق باشد طبیعتاً حین انجام دو
فرایند ذکر شده میزان ریسک و خطر عملیات بسیار بالا خواهد رفت. تصور کنید روی خط
لوله حاوی سیال بنیزن جوشکاری اسپلیت تی روی لوله انجام می گیرد. بدیهی است که در
صورتی ایراد در جوشکاری خطرات مهیبی انتظار مجموعه را خواهد کشید. ممکن است در اثر
ضخامت پایین لوله حرارت ناشی از ناحیه جوش با سیال درگیر شده و اشتعال ایجادکند،
ممکن است جوشکار دچار اشتباه شود و با سوراخ کردن لوله حین جوشکاری باعث انتشار
سیال به بیرون شود. در این صورت سیال با اولین ناحیه جوشکاری و حرارت ناشی از آن
درگیر شده و اشتعال بوجود خواهد آمد.
از سوی دیگر خود
عملیات انشعاب گرم یا هات تپ نیز تولید حرارت می کند که حرارت ایجاد شده ممکن است
در اثر تصادم با سیال درون لوله خطراتی نظیر احتراق و اشتعال را متوجه مجموعه
گرداند. از آن جا که حین هات تپ زدن مجریان کار نیز تماس چشمی و درکی از شریط
انجام کار ندارند، فعل و انفعالات فضای انجام عملیات را درک نمی کنند و به این
ترتیب ضریب خطر فرایند بیشتر خواهد شد.
این عوامل نکاتی است
که فعالان صنعتی را در خصوص ورود به عرصه عملیات های انشعاب گرم هات تپ و خدماتی
از این دست دچار حساسیت می گرداند.
-
متغیرها و عوامل تأثیرگذار متعدد: عملیات انشعاب گیری گرم یا هات تپ دارای
متغیرهای بسیار بالایی است و اغلب آن ها نیز از ضریب اهمیت بالایی برخواردارند به
طوری که عدم توجه به هر کدام شان می تواند خطری برای کل فرایند ایجاد کند. آن چه
در ظاهر امر بر می اید نصب اتصالات و ولو و سپس انجام عملیات انشعاب گرم هات تپ
است، این در حالی است که همین گام ها و مراحل کلی دارای ضوابط و شرایط بسیار پیچیه
ای هستند. برای مثال در خصوص همین اتصالات و فیتینگ ها باید اشاره شود که مجری هات
تپ ابتدا باید دانش فمی لازم در خصوص انتخاب نوع فیتینگ، و سپس طراحی و ساخت آن را
داشته باشد. در این فرایند باید نسبت به مشخصه های فنی کار مسلط باشد. همچنین در
خصوص خود عملیات هات تپ، توجه به نکات متعدد نظیر فرایند آماده سازی دستگاه هات تپ
متناسب با شرایط خط بسیار قابل اهمیت است. دستگاه و قطعات آن باید به نحوی روی هم
بسته شوند که توان انجام عملیات و تحمل فشار کار را داشته باشند. بدیهی است انجام
فرایندهای فوق به بهترین نحود ممکن مستلزم آن است که اجرا کننده فرایندها تسلط
بالایی بر کار رخود داشته باشد. در این خصوص فقط دوره های آموزشی کفایت نمی کند،
بلکه مجری عملیات می بایست تجربه کافی را نیز داشته باشد. هر کدام از این گام ها
شامل آماده سازی قطعات و اتصالات و سپس نصب تجهیزات می باید به بهترین شکل ممکن
انجام شوند. عملیات هات تپ فرایندی برگشت پذیر نیست که بتوان حین انجام کار نسبت
به رفع عیوب اقدام کرد. معمولاً در صورتی که بخشی از کارها دچار ایراد شود اقدامات
لازم جهت اصلاح فرایند بسیار طولانی و زمان بر و هزینه بر خواهد شد، به طوری که
اغلب صرفه اقتصادی طرح را از بین می برد. کوچک ترین مشکل تیم اجرای عملیات را
وادار به اتخاذ روش هایی دشوار برای رفع مشکل می کند. فرض کنید اگر کاتر به درستی
در محل نصب روی دستگاه هات تپ جا نیفتاده باشد و حین انجام عملیات به درون لوله
بیفتد فرایند بیرون آوردن آن چندان آسان نخوهاهود بود، علی الخصوص زمانی که سایز
انشعاب بع نسبت سایز لوله اصلی بسیار پایین تر باشد.
این طبیعی است که
پذیرش ریسک ها تا این حد در ظرفیت هر فعال صنعتی نمی گنجد. فعالان مذکور معمولاً
می کوشند مطمئن ترین راه را برای بازگشت سرمایه و کسب ارزش افزوده طی کنند، حال آن
که سپری کردن مسیر فوق ریسک ها و خطرات بالای را متحمل وحاد خواهد کرد.
-
تنوع بالای مشخصات فنی: هر عملیات هات تپ مشخصات و ویژگی های فنی خاص و منحصر
به خویش را دارد و بنابراین مجریان هات تپ در هر روژه جدید فرایندها و رویه های
جدید را تجربه می کنند. ممکن است تفاوت ها به قدری بالا باشد که ماهیت عملیات هات
تپ را نسبت به موارد پیشین دچار تغییر کند. محیط انجام عملیات، نوع انشعاب، زاویه
قرار گیری دستگاه، ارتاع کار یا عمق آن، شرایط بهداشت محیطی و مواردی از این قبیل
فاکتورهایی هستند که هر یک به نوبه خود دستورالعمل عملیات هات تپ را می توانند
دچار تغییر و تحول کنند. مجری هات تپ خطوط
لوله و مخازن در مواجهه با شرایط جدید و
ویژگی های فنی جدید میبایست راهکارهای بدیع
و منحصر به پروژه مذکور ارائه دهد.
شرکت پیشگام صنعت
ابزار از جمله مجریان عملیات هات تپ است که به لحاظ تأمین تجهیزات خطوط لوله خود را
مجهز به دستگاه ها و قطعاتی کرده است که تمامی نیازهای داخلی را پاسخگو می باشد.
ما در حال حاضر توان انجام عملیاتاز سایز ½ اینچ تا 120 اینچ را
دارا می باشد. تجهیزات ما تا سایز 72 اینچ آزمایش خود را پس داده اند و توان و
دانش فنی انجام عملیات تا 120 اینچ را دارا هستیم. این در حالی است که بزرگ ترین
عملیات هات تپ داخلی که تا کنون به این شرکت پیشنهاد شده است هات تپ در سایز 48
اینچ بوده است. عملیات هات تپ 48 اینچ توسط شرکت پالایش نفت اصفهان درخواست گردید
که با موفقیت و بدون ایراد به انجام رسید.
-
کار در محل سایت: از جمله دیگر مشکلات در عملیات هات تپ این است که کار در محل
سایت مجتمع ها و روی خطوط لوله یا مخازن نصب شده در محل شرکت انجام می گیرد. از
این رو برای مثال در صورتی که عملیات هات تپ در عسلویه ممورد نیاز باشد، پیمانکار
می بایست کلیه تجهیزات و ابزار خود را از محل کارگاه خود به عسلویه انتقال داده و
عملیات را در همان محل انجام دهد. این به نوبه خود هزینه و نیروی انسانی بالایی را
صرف انجام کارهای پشتیبانی هات تپ صرف خود می کند. همچنین مستلزم آن است که نیروی
انسانی انجام دهنده انشعاب گرم برای چندین روز تا انجام عملیات در محل کار سکونت
گزینند که طبیعتاً بار روانی و هزینه ای خاص خود را می طلبد. از این رو بسیاری از
تصمیم گیران صنعتی از ورود به صنعت خوددارای می کنند.
از سوی دیگر ممکن است
که نیاز به این باشد که یک شرکت پیمانکار در واحدهای صنعتی مختلف در آن واحد دو یا
چندین عملیات هات تپ انجام دهد. در این صورت شرکت مذکور باید نیروی انسانی و
باتجربه کافی، تجهیزات مشابه و کامل و آمادگی طراحی مهندسی و برنامه ریزی فرایندها
را داشته باشد. تأمین این سطح از امکانات و نیروی انسانی فرایندی است که خود زمان
و هزینه بالایی را صرف خود می کند. تهیه و تدارک مجموعه این عوامل مستلزم سال ها
کسب تجربه و تلاش و اهتمام جدی می باشد که هر فعال صنعتی ای حاضر به پذیرش این بار
هزینه ای، انسانی و کاری نخواهد بود.
از آن چه تا کنون گفته شد می توان پی برد شرط موفقیت در
بازار رقابتی امروز در خصوص ارائه خدمات هات تپ مستلزم یک برنامه کاری، زمانبندی و
صرف هزینه بالاست. تهیه و تدارک تمامی ملزومات فوق امری نیست که هر واحد صنعتی
قادر به تهیه آن باشد. شرکت پیشگام صنعت ابزار با سابقه حدود دو دهه فعالیت در
زمینه ارائه خدمات مذکور و به عنوان واحدی که بیش از ده سال مستقیماً مجری عملیات
های هات تپ بوده است با توجه به روند کاری و تجارب حاصل شده تمامی فرایندها و
مشکلات فوق را تجربه کرده است و امروز قادر است نیازهای مشتریان را به صورت همزمان
و با بالاترین درجه حساسیت و پیچیدگی فنی به انجام برساند. از جمله تجارب دشوار ما
در این زمینه انجام دو عملیات سنگین همزمان در داخل و خارج کشور است. این رویداد
مربوطه به اردیبهشت و خرداد ماه سال 95 می باشد که شرکت پیشگام صنعت ابزار به صورت
همزمان مشغول انجام عملیات هات تپ 24 اینچ روی خط لوله 36 اینچی صادراتی پالایشگاه
اربیل واقع در کشور عراق بود، و به صورت همزمان عملیات استاپل 3 اینچ را در محل
مجتمع پتروشیمی جم به انجام می رساند. در نهایت هر دو پروژه با موفقیت به اتمام رسیده
و مورد تأیید کارفرما قرار گرفتند.